Son günlerde bazı basın ve medya kuruluşlarında ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) Yönetmeliği ve Müdürlüğümüzce verilen "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" belgesi ve kararları ile ilgili haberler çıkmaktadır. Bu haberlerde eksik bilgilerden dolayı, kamuoyunda yanlış anlaşılmalara sebebiyet vermektedir.
Kamuoyunu bilgilendirmek yanlış anlaşılmaların önüne geçmek amacıyla aşağıda belirtilen açıklamaların yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur.
ÇED Yönetmeliği, ÇED kapsamına giren projelerin işletme öncesi, işletme sırası ve işletme sonrasında izlenmesi ve denetlenmesinde uyulacak idari ve teknik esasları kapsamaktadır.
ÇED kapsamına giren projeler büyüklüklerine, kapasitelerine, eşik değerlerine, kapladıkları alana ve faaliyet türüne göre 2 grupta (Ek-I ve Ek-II Listeleri) toplanmaktadır. Bunların dışında kalan tesislere "ÇED kapsamı dışında kalmaktadır" kararı verilir.
Ek-I listesinde nispeten daha büyük işletmeler bulunmakta ve bu projelerle ilgili ÇED süreci Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Süreç sonunda inceleme, değerlendirme ve formata göre (bilgi , belge vb.) yeterli bulunan tesis için "ÇED Olumlu Kararı"
verilmektedir.
Ek-II listesinde ise belli eşik değerlere sahip, nispeten daha küçük ölçekli tesis ve faaliyetler bulunmakta olup, bunlarla ilgili ÇED süreci Müdürlüğümüz tarafından yürütülmektedir.
ÇED Yönetmeliği Ek-II listesinde bulunan bir tesis için Yönetmelikte belirtilen formata göre PTD (Proje Tanıtım Dosyası) hazırlanarak Müdürlüğümüze başvuru yapılır» PTD incelenir, arazi ve tesis yerinde görülür. Teknik inceleme ve değerlendirme yapılır. Sonucunda tesis için
ya "ÇED Gereklidir" kararı alınarak Bakanlığa yönlendirme yapılarak, Bakanlığın süreci yürütmesi istenir. Veya PTD'da tespit edilen eksiklik veya olumsuzluğun giderilmemesi sonucu dosya iade edilir. Veya PTD' da verilen bilgi ve belgeler; arazide yerinde yapılan incelemeler sonucunda yeterli ve uygun görülür ise "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli
Değildir" kararı verilir.
Verilen bu karar çevreyle ilgili artık başka bir şey yapmaya gerek yoktur anlamına gelmemektedir. Bu karar PTD' da verilen taahhütlerin , bilgi ve belgelerin yeterli olduğu. Müdürlüğümüzün süreci yürütebileceği, ayrıca Bakanlık inceleme alanına (EM) girmediği için Bakanlığın süreci yürütmesine, incelemesine gerek olmadığı anlamına gelmektedir.
Ayrıca "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararı, belgesi verilen bir tesisin işletme öncesi, işletme sırası ve işletme sonrasındaki tüm faaliyetleri Müdürlüğümüzce denetlenmektedir. PTD'da verilen taahhütlerin tesis faaliyette olduğu sürece geçerliliği devam etmekte ve işletme sahibini bağlamaktadır. Bu taahhütlerden birinin veya
birkaçının ihlal edilmesi durumunda 2872 sayılı Çevre kanunu ve "ilgili Yönetmeliklerine göre idari para cezaları ve yaptırımları uygulanmaktadır.
Müdürlüğümüzün ÇED izni almış tesislerle ilgili denetim ve kontrolleri (Planlı, anı, şikayet üzerine) devam etmektedir.